Thế giới “ngược” trong những chiếc đồng hồ Swiss Made

Tôi hay tìm một cách mở màn thật ấn tượng để gây dấu ấn với người đọc vì tôi biết rằng họ sẽ không theo tôi đến cuối bài. Có thể họ sẽ nghĩ tôi thật điên rồ khi làm điều đó nhưng tôi chấp nhận và cho phép họ nghĩ thế. Nhưng có lẽ chính tôi cũng đã bất lực trong câu chuyện của chính mình vì tôi – là – một – đứa – con – gái – “ngược”. Tôi không ngược đường ngược nắng để yêu một ai đó mà tôi ngược vì những điều mà cả thế giới tưởng chừng như xuôi. Nhiều lúc tôi trộm nghĩ, trái đất sẽ tẻ nhạt biết bao nếu không xuất hiện những người “ngược” như tôi. Khi bạn nhìn vào một chiếc đồng hồ in chữ Swiss made bạn sẽ nghĩ là Swiss made còn tôi sẽ nghĩ là Made in Swiss, nó chẳng khác gì Made in China trên những bao bánh mà tôi – bạn thường hay ăn. Tôi hay thắc mắc những điều tưởng chừng như xuôi mà nghĩ ra lại ngược, cũng vì lẽ đó mà tôi – một đứa con gái chẳng có tý “nòi” về đồng hồ nhưng lại có niềm đam mê bất tận với mấy thứ máy móc tưởng chừng vô vị ấy, và tôi nghĩ tôi – thật – dễ – thương với những câu hỏi “ngược” đó.

Xem thêm các bài viết hot nhất tuần qua:

• Đồng hồ Thụy Sỹ Omega kinh điển trong lịch sử
• Đồng hồ Rado sapphire hút hồn người yêu đồng hồ

Đây sẽ là bài viết đầu tiên của tôi trong chuyên mục kiến thức đồng hồ, về những giá trị bất biến mà ai cũng cho rằng nó vốn – nên – phải có trong cụm từ “Swiss made”. Rất xin lỗi nếu như bài viết này “đụng chạm” đến ai đó hay đơn giản nó khiến bạn bất bình vì những quan điểm “ngược” của tôi.

Khi Swiss Made trở nên vô nghĩa

Tôi tốt nghiệp cử nhân ngành truyền thông ở một trường đại học khá danh tiếng trong nước, điều này chẳng có gì là tự hào khi bạn bè tôi tung hoành khắp bốn phương, nhưng ít nhất tôi nghĩ rằng tôi có con mắt “già đời” hơn các bạn. Mọi “biến” trong mắt tôi đều trở thành trò cười của những bậc cao tay chuyên “dựng chuyện mua vui” giới Showbiz, từ Lệ Quyên cho con “tè” trên máy bay hay chuyện Kỳ Duyên ngủ “banh xác” trên ghế, thiết nghĩ có một kịch bản chung cho những “chuyện vui” đó? và đồng hồ Thụy Sĩ trong mắt tôi cũng vậy.

Lật ngược lại giá trị của những chiếc đồng hồ Thụy Sĩ thuở sơ khai, khi mà con người ta chưa biết đến những máy móc hiện đại, khi mà cả năm mới làm ra được vài chục chiếc đồng hồ bán cho những bậc vương tôn, thời đấy cũng chưa có cụm từ “Swiss made” danh giá như bây giờ nhưng những giá trị mà họ tạo ra đã trở thành một “khúc tráng ca” biểu tượng cho cả một nền công nghiệp sản xuất thủ công truyền thống. Nhưng có lẽ giờ “Swiss made” đã trở thành thương hiệu “Có sắc mà không có hương”.

Pháp có quy tắc của Pháp về Pho mát và xà phòng, về những giá trị bất biến làm nên thương hiệu quốc gia và đồng hồ Thụy Sĩ cũng vậy. Trên thực tế, một công ty đồng hồ của Thụy Sĩ “thành” hay “bại” chủ yếu dựa vào danh xưng “Swiss made” để tăng cường độ nhận diện và định giá sao cho phù hợp. Chủ tịch Pasche của liên đoàn Công nghiệp đồng hồ Thụy Sĩ (FH) cho rằng: “Chữ Swiss made làm gia tăng 20% giá trị cho một chiếc đồng hồ và qua đó, nó mang lại hàng tỉ Franc mỗi năm cho ngành công nghiệp đồng hồ Thụy Sĩ và người dùng sẵn sàng chi đắt hơn 50% giá trị sản phẩm để trả cho cụm từ Swiss made đó.”, thế mới biết sức mạnh ghê gớm của nó thế nào.

Tuy nhiên có một nghịch lý đáng cười cho những chiếc đồng hồ Swiss made bây giờ, nó không khan hiếm như những gì bạn nghĩ và cũng không giá trị như những gì mà bạn phải bỏ ra. Chỉ cần đạt 1 trong 2 yêu cầu sau đây, nó dễ dàng có được danh xưng “Swiss made”:

• Có bộ máy (movement) Thụy Sĩ.
• Được đóng gói và thông qua kiểm duyệt tại Thụy Sĩ.

Một bộ máy đạt chuẩn Thụy Sĩ là:

• Chứa ít nhất 50% giá trị linh kiện là của Thụy Sĩ.
• Được lắp ráp và kiểm tra tại Thụy Sĩ.

Điều này có nghĩa là các công ty sản xuất đồng hồ có thể làm kim, hộp quay số, pin, dây tóc, … ở nước ngoài (Trung Quốc, Malaysia) để giảm giá thành sản phẩm, sau đó chuyển về Thụy Sĩ lắp ráp và gọi nó là “Swiss made” để bán với giá cao hơn. Thậm chí những quy định mới nhất được pháp luật ban hành đầu 2017 cũng chỉ quy định tăng lên 60% giá trị linh kiện của Thụy Sĩ.

Đối với tôi, tất cả những điều này đều giống như “Swiss Assembles” – Lắp ráp tại Thụy Sĩ chứ không phải Swiss made, hay dân dã hơn nó là Made in Swiss, không hơn không kém “Made in China”. Cũng khá dễ hiểu cho những “lập luận” của quốc gia này đưa ra, bởi lẽ nếu quá thắt chặt các chỉ tiêu, thông số thì chẳng khác nào tự tay bóp chết “gà đẻ trứng vàng” cho quốc gia vùng Trung Âu này. Nhiều lúc tôi tự hỏi: Tại sao tôi phải bỏ ra một số tiền lớn hơn để mua một thứ có chất lượng kém đi, điều đó là không thể! Tôi ngược – hay các bạn ngược?

Tôi mua linh hồn chứ không phải đồng hồ Thụy Sĩ

Cho qua những tiêu chí khắt khe về một chiếc đồng hồ Thụy Sĩ Swiss made cần phải có, điều tôi bàn ở đây đó chính là linh hồn của nó. Nghe qua có vẻ ngược, rất ngược nhưng tôi nghĩ đó là điều duy nhất khiến tôi còn giữ niềm đam mê với những vật phẩm đó đến bây giờ. Tôi mua đồng hồ không chỉ bởi nó là đồ vật có giá trị mà còn vì câu chuyện và những người đại diện cho nó, chữ “Hương” mà tôi đề cập bên trên có lẽ xuất hiện ở đây.

Một chiếc đồng hồ Thụy Sĩ tự kể chuyện mình của trăm năm qua, nó đã đổi thay và “khác” thế nào, tất cả điều đó đều được truyền tải thông qua từng chi tiết trên bộ máy, qua cái cách mà người ta đánh bóng, mài dũa nó. Tất nhiên, tôi mua vì trân quý những điều đó chứ không phải trân quý những điều mà máy móc tạo nên. Viết đến đây bỗng trong tôi râm ran tiếng nhạc bài hát “tâm hồn của đá”, có lẽ vì tôi không muốn niềm đam mê của mình, linh hồn của những chiếc đồng hồ “hóa băng” như lời bài hát đó.

– Hạnh HH –

Xem thêm những bài viết liên quan:

• Đồng hồ Omega 6 kim cho bạn thỏa niềm đam mê
• Đồng hồ Jaquet Droz sự lựa chọn hoàn hảo