Haute Horlogerie – Hiểu làm sao cho đúng (Phần 2)

Haute Horlogerie là thuật ngữ mà khó lòng dùng một từ hay một cụm từ để diễn đạt hết những lớp nghĩa bên trong của nó. Như thế nào là nghệ thuật đỉnh cao? Như thế nào là đồng hồ được chế tác với kỹ thuật hoàn hảo? Không có một tiêu chí nào đủ cụ thể và xác đáng như một cộng một bằng hai, khi mà thuyết tương đối còn đang dẫn lối tư duy. Chỉ có những mẫu đồng hồ đã hoàn thiện và tỏa sáng vẻ đẹp của chúng, từ bộ máy phức tạp, đến sự hoàn thiện tỉ mỉ theo phương thức chế tác đồng hồ truyền thống, với đầy đủ sự tỉ mỉ khéo léo từ các bậc thầy chế tác tài ba, xuất hiện trước đôi mắt trần tục của người xem và khiến họ quỳ gối thán phục mới là những lời minh chứng đanh thép nhất cho thế nào gọi là haute horlogerie. Vậy thì, chúng ta đã tìm hiểu về sự phức tạp của một bộ máy đồng hồ theo kiểu haute horlogerie tại phần một, ngày hôm nay, hãy cùng chúng tôi khám phá tiêu chí thứ hai được quy ước như điều kiệu không thể thiếu để một chiếc đồng hồ tham gia vào vòng giao lưu haute horlogerie:

Sự hoàn thiện của một chiếc đồng hồ

Hay chính là thứ tạo nên phần “nhìn” ấn tượng nhất cho một mẫu đồng hồ. Đúng vậy. Nếu như nói phức tạp tạo ra vẻ đẹp từ bên trong cho những mẫu đồng hồ haute horlogerie, thì phần sơn sắc bên ngoài được quyết định chính bởi thiết kế và quan trọng nhất, là độ hoàn thiện (finishing) của chúng. Đây cũng là khâu tiêu tốn nhiều tâm huyết và tay nghề của các bậc thầy cũng như độ “chịu chơi” của thương hiệu trong quy trình chế tác một chiếc đồng hồ hoàn chỉnh.

Với các thương hiệu đồng hồ thông thường, công đoạn hoàn thiện chỉ dừng lại ở khâu sơn phủ và đánh bóng sơ lược. Nhưng với các thương hiệu đồng hồ cao cấp, công đoạn này có thể tốn thời gian tương đương với tạo ra một bộ máy hoàn thiện mới. Ví dụ đơn giản như Vacheron Constantin Malte Tourbillon Openworked, mẫu đồng hồ tuyệt đẹp đến từ mổ trong những thương hiệu đồng hồ cao cấp nhất của Thụy Sỹ Vacheron Constantin, cũng là thương hiệu nổi tiếng với những mẫu đồng hồ và bộ máy đẹp nhất thế giới, chỉ riêng khâu hoàn thiện đánh bóng và tạo hoa văn trên bề mặt số và các chi tiết đã tiêu tốn đến hơn 500 giờ lao động của các bậc thầy chế tác đồng hồ thuộc thương hiệu này. Với độ dày bộ máy 6,1mm, mỗi bộ máy của series này có tới 246 chi tiết siêu nhỏ được chế tác và hoàn thiện hoàn toàn thủ công, phủ vân và đánh bóng với những đường vân đặc trưng đủ điều kiện nhận được chứng nhận Geneva Seal, một trong những chứng nhận cao quý nhất trong nghệ thuật chế tác đồng hồ truyền thống Geneva Thụy Sỹ, với những yêu cầu cực kỳ khắt khe với từng chi tiết nhỏ nhất của bộ máy.

Không chỉ vậy, việc có bộ máy với kết cấu phức tạp dường như tăng thêm cấp lũy thừa cho độ khó của việc hoàn thiện bộ máy. Những chi tiết đồng hồ siêu nhỏ và siêu nhiều, có những bộ máy đồng hồ tích hợp nhiều tính năng phức tạp có tổng số chi tiết bộ máy lên tới hơn một nghìn, đòi hỏi những bậc thầy chế tác và hoàn thiện đồng hồ càng phải cẩn trọng hơn, tốn nhiều công sức và thời gian hơn để có thể tạo ra những chi tiết đẹp nhất, hoàn hảo nhất, chính xác nhất. Chính vì sự hoàn hảo đến từ những chi tiết nhỏ nhất ấy, những bộ máy đồng hồ đến từ các thương hiệu cao cấp có tiếng trên thế giới luôn được công nhận là những mẫu đồng hồ có bộ máy đẹp nhất thế giới.

Có lẽ, một phần xuất phát từ những nước châu Âu, nơi mà văn hóa của giới quý tộc, đặc biệt ở thời kỳ đỉnh cao ở thế kỉ 18, mà những phương thức, chuẩn mực của giới đồng hồ cũng có những quy chuẩn rất kiểu cách, rất quý tộc. Họ tuân thủ những điều kiện ngặt nghèo với bản thân và những sản phẩm mình tạo ra, và giữ niềm tự hào đó thấm vào trong cốt cách của bản thân và từng chiếc đồng hồ. Không chỉ vậy, những kẻ đầu tiên thưởng thức các tác phẩm nghệ thuật thời gian ấy cũng là những nhà quý tộc, những đơn hàng đầu tiên của người thợ đồng hồ cao cấp cũng là đến từ các nhà quý tộc, chính vì vậy, thứ văn hóa được nhiều người xem như “bảo thủ” ấy vẫn được duy trì và gìn giữ đến ngày nay, trở thành một phần của “nghệ thuật chế tác đồng hồ cao cấp” – haute horlogerie.

Kết luận

Haute horlogerie là mỹ từ thể hiện sự cao quý và tao nhã không chỉ ở người chế tác, mà phần nhiều hơn nằm ở người thưởng thức. Nếu như bạn có đủ tri thức và hiểu biết, những siêu phẩm đồng hồ thuộc về haute horlogerie mới có thể hoàn toàn tỏa sáng trước sự tán thưởng của bạn. Thưởng thức một chiếc đồng hồ haute horlogerie không phải là nhìn ngắm vẻ ngoài tinh xảo của chúng hay những thiết kế ấn tượng, mà bạn phải hiểu được bộ máy đó có bao nhiêu phức tạp, tốn bao nhiêu thời gian làm ra, bạn phải hiểu được chúng nhận được vinh danh là vì những điều gì, ý nghĩa của những danh hiệu ấy là gì, bạn phải biết rằng để tạo ra được hiệu ứng thị giác đáng kinh ngạc ấy là những chi tiết được chế tác tỉ mỉ như thế nào, … Có rất nhiều, rất nhiều điều mà một “người thưởng thức” phải biết để xứng đáng ca tụng một tác phẩm nghệ thuật thời gian haute horlogerie.

Xem thêm bài viết liên quan:

• Mẫu đồng hồ nam cho người Việt
• Bảo hành đồng hồ Erawatch